برای سرمایه گذاری از خدمات سبدگردانی استفاده کنیم یا نه؟

برخی از سرمایه گذاران، ترجیح می‌دهند پول خود را دست کسی که با تجربه و حرفه‌ای است بدهند تا او برایشان در بورس سرمایه‌گذاری کند.

این کار، ریسک رفتار هیجانی را به مراتب کاهش می‌دهد و با توجه به دانش و تجربه سبدگردان، انتظار سود خوبی را هم به سرمایه‌گذار می‌دهد.

اما سؤال اینجاست که فرایند انتخاب سبدگردان چگونه است و آیا ریسک خاصی دارد؟ همچنین هزینه های سبدگردانی چقدر است؟

 

برای پاسخ، ناچاریم با یک استقرای ناقص، گروههای مختلفی را که سبدگردانی می‌کنند، بررسی کنیم:

۱) معتبرترین و رسمی ترین سبدگردانان کسانی هستند که مجوز رسمی سازمان بورس را دارند. برخی از کارگزاری ها هم بخش سبدگردانی دارند.

این نوع سبدگردانان به دلیل داشتن مجوز، طبیعتا از تخصص و تجربه خوبی بهره‌مندند و گزینه بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند.

البته دو نکته را درباره این گروه از سبدگردانان باید گوشزد کنیم:

نخست اینکه این سبدگردانان، معمولا سرمایه های خرد و سرمایه های زیر ۵۰۰ میلیون تومان را نمی پذیرند. طبیعتا برای کسانی که پول‌های کمتری دارند، این  مورد یا منتفی است یا به سختی یافت می‌شود‌.

دوم اینکه قرارداد با این سبدگردانان، رسمی و معتبر است و چون سرمایه در حساب بورسی سرمایه‌گذار است، ریسک از دست رفتن سرمایه به دلیل تقلب و کلاهبرداری وجود ندارد.

۲) کسانی که تجربه و دانش قابل قبولی دارند ولی به دلایلی مجوز سازمان بورس را ندارند.

این افراد نیز به دلیل حرفه‌ای بودن، ریسک کمی درباره اتلاف سرمایه دارند و می‌توانند آن‌را به خوبی مدیریت کنند.

از جهت کلاهبرداری هم، جز در بحث نوع خرید سهام و تشکیل سبد، ریسک خاصی ندارند.

دو نکته درباره این دسته از سبدگردانان:

الف) این افراد، به دو شکل جذب سرمایه می‌کنند: نخست، کسانی که در حساب بورسی شما برایتان سبد سهام تشکیل می‌دهند؛

ب) کسانی که پول شما را گرفته، در حساب شخصی خود اقدام به سرمایه گذاری می‌کنند؛

واضح است که گروه دوم، هرچند تضامین قانونی مثل چک و سفته به شما بدهند، ریسک کلاهبرداری یا اعلام برشکستگی و محجوریت قانونی در آنها بالاست. دست کم، تجربه‌ی این سالها نشان می‌دهد که سرمایه گذاران نباید زیر بار چنین پیشنهادی بروند.

ب) این گروه از سبدگردانان نیز اگر تجربه و دانش خوبی داشته باشند، پول‌های خرد را قبول نمی‌کنند. بر اساس استقرای ما، این گروه نیز نوعا مبالغ بالای ۵۰۰ میلیون تومان را می‌پذیرند. اما مواردی هم دیده شده که پول‌های کمتر حتی تا ۵۰ میلیون تومان را هم پذیرفته‌اند‌.

۳) گروه سوم کسانی هستند که چند صباحی در بورس فعالیت داشته اند یا دوره های عمومی و تخصصی بورس را گذرانده اند ولی از دانش یا تجربه کافی برخوردار نیستند. متاسفانه این افراد، بسیار تمایل دارند که «استاد» خطاب شوند! و معمولا در کنار سبدگردانی، کانال یا گروه بورسی هم دارند و بسیار دیده شده که سیگنال خرید سهام نیز می‌دهند.

این گروه، پولهای خرد را نیز می‌پذیرند. ولی ریسک اصلی آنها این است که ممکن است به دلیل نداشتن تجربه یا دانش کافی، در مدیریت سرمایه، هیجانی رفتار کنند یا نادانسته به سرمایه شما ضرر برسانند.

نکته تأسف بار این است که کار با این افراد، هیچ تضمین قانونی ندارد و گاهی حتی با نام مستعار کار می‌کنند و در مواردی به محض اینکه بازار ریزش داشته باشد، شما و سرمایه‌ی در ضررتان را رها می‌کنند.

ضمن اینکه گاهی نیز در حساب شما کار نمی‌کنند و سرمایه شما را در حساب شخصی خود به کار می‌گیرند که این ریسک مضاعف است.

نباید فراموش کرد که در بورس، اصل نخست، حفظ سرمایه است. سود نکردن یا کم سود کردن در بورس، بسیار بهتر از ضرر کردن یا از دست دادن همه سرمایه است.

 ۴) گروه دیگر، سبدگردانانی هستند که به صورت دوستانه و توافقی، سرمایه شما را در حساب خودشان یا در حساب شما مدیریت می‌کنند. این افراد، هرچند به دلیل آشنایی، دوستی، قرابت و … بیشتر مورد اعتماد هستند، نباید به صرف اینکه سر و صدا یا ادعایی دارند، سرمایه یا حساب بورسی را تحویلشان داد. شاید راه معقول درباره‌ی این افراد، بررسی سابقه عملکرد سبد خودشان یا سبدهای دیگری است که پیش‌تر پذیرفته اند.

هرچند تمام ریسک‌های گروه سابق نیز در این گروه همچنان محتمل است.

۵) کسانی که با سرمایه های کوچک، فقط عرضه‌های اولیه را می‌خرند!

بله! تعجب نکنید. کسانی هستند که به این شکل سبدگردانی می‌کنند؛ ولی هنوز یک پیراهن هم در بورس پاره نکرده اند و گاهی دانش ابتدایی بورس هم ندارند و حتی از کشیدن یک خط روند عاجزند.

این گروه، سوار بر جهالت مردم و صرفا با تبلیغات پرطمطراق حساب بورسی افراد را در اختیار می‌گیرند و با آن سودآوری می‌کنند. بر اساس شنیده‌ها، این افراد گاهی تا ۸۰ درصد سود سرمایه‌گذاران غافل از همه جا را برداشت می‌کنند و فقط سود ناچیز به آنها می‌دهند.

گاهی نیز به گونه ای حساب بورسی صدها نفر را گرفته، با سرمایه خودشان عرضه های اولیه را می‌خرند و سود ناچیزی در حد ۵ درصد سود به صاحب حساب می‌دهند.

هرچند این شکل اخیر را نمی‌توان سبدگردانی نامید. ولی بالاخره برخی از سرمایه‌های افراد را در اختیار دارند.

بدیهی است که امروزه با امکانات آنلاین و آفلاین کارگزاری‌ها، خود افراد می‌توانند، اقدام به خرید عرضه اولیه سهام کنند و نیاز به واگذاری حساب بورسی به افراد دیگر نیست.

در پست بعد حق الزحمه سبدگردان‌ها را بررسی می‌کنیم.